Cruinniú chinniúnach sna Forbacha?

Freagraí: 11

Séamus Mac Giolla Chóill, An Roinn Ghnóthaí Pobail Tuaithe agus Gaeltachta, ag caint. An Aire, Éamon Ó Cuív, lena thaobh agus Bertie Ó hAinmhire, an Roinn, lena thaobh siúd. Pádraig Ó hAoláin, Údarás na Gaeltachta, is giorra dhúinn.

Bhíos i láthair inné ag Cruinniú d’Eagrais Pobalbhunaithe na Gaeltachta sna Forbacha i gConamara, cruinniú a ghairm an Aire Ghnóthaí Pobail, Tuaithe agus Gaeltachta, Éamon O Cuív, chun sinn a chur ar an eolas faoina mholtaí do struchtúr nua do na h-eagrais seo mar chuid den Straitéis (Dréacht) 20 Bliain don Ghaeilge.  Reachtáladh an chruinniú in Ostán Chois Fharraige/Conamara Coast Hotel, foirgneamh atá treasna an bhóthair ó cheannaras na Roinne Ghnóthaí Pobail, Tuaithe agus Gaeltachta.  Is beag Ghaeilge a bhí le clos san ostán ón bhfoireann ann – rud is dócha nár cheart íontas a chur ar aon duine nó is é seo Teach Furbo, mar a bhí, agus is ann a bhíodh ocáidí móra  – ie Quicksilver, Seó Bibi Baskin is eile – nuair a deineadh iarracht an Bhéarla a bhrú siar scórnaigh phobal na Gaeltachta.   Sin mar a bhí – agus ní h-é an stair sin atá mar abhar agam anois.   Luaim é mar phointe stairiúíl mar spreag na h-ocáidí thuasluaite gluaiseachtaí éagsúla i measc phobal na Gaeilge is na Gaeltachta, ceann acu a thug TG4 dúinn.  Ar aghaidh linn.

Go gonta, tá sé ag iarraidh líon na n-eagrasaí pobalbhunaithe ar fuaid na Gaeltachtaí ar fad a ísliú de tuairim is 50%.   Ní theastaíonn ón Roinn a bheith ag plé ach le Príomh Eagraíocht Amháin i ngach ceanntar feidhme.   Chomh fada is a bhaineann sé le Múscraí, mo Ghaeltacht fein, níl ann ach ceanntar feidhme amháin.   Maidir le Gaeltachtaí eile – Gaeltacht na Gaillimhe mar shampla – tá deich gcinn i gceist.   Cuirfear tús leis an leagan amach nua, má dheintear Straitéis iomlán den Dréacht, ar 1 Eanáir 2011. Is é 2011  Bliain 0 na Gaeilge/na Gaeltachta, is cosúil.

Rinne mé roinnt pointí ón chruinniú a thuairisciú ar Facebook inné agus mé i lathair ag an gcruinniú.   Déanfaidh mé iad a chur in bhúr lathair anseo (an ceann is déanaí ar dtúis) le go bhfaighidh sibh blaiseadh den gcruinniú:

Concubhar Ó Liatháin An tAire; creidimse gur cainteoir dhuchais an duine a thogtar le Gaeilge i mBAC. Ni
maith liom Sceim Labhairt na Gaeilge.
Ag labhairt ag an gcruinniu sna Forbacha.

Inné ag 4:10in trí Facebook ar iPhone · Déan trácht · 

Felim Borland

Felim Borland

Ar dhúirt Ó Cuív sin? Cén cruinniú?
Inné ag 4:36in · 
Felim Borland

Felim Borland

Mo leithscéal, feicim a raibh i gceist agat. Aontaím go hiomlán leis.
Inné ag 4:39in · 
Cumann Drámaíochta Oé Gaillimh

thart ar uair ó shin · 
Roinnt rudaí spéisiúla ráite agus is cinnte go mbeidh an ráiteas a rinne an Aire mar gheall ar chainteoirí dochais conspóideach go maith i bhfianaise na diospóireachta atá spreagtha le déanaí sna nuachtáin agus ag leithéidí Guth na Gaeltachta.
Tagaim leis an Aire, ní feidir teorainn a chur le cainteoirí dúchais.  Caithfidh gur cainteoir dúchais an t-é a thógtar le Gaeilge i mBaile Atha Cliath, Béal Feirste, Doire, Cathair Chorcaí an oiread is gur cainteoir dúchais é an t-é a thógtar le Gaeilge sa Ghaeltacht ‘Oifigiúil’.
Ach caithfear teacht ar mhodh chun cuidiú leis an bproiseas chun saibhreas na Gaeilge sa Ghaeltacht, saibhreas nach bhfuil ar fáil go fóill sna ceantaracha uirbeacha Gaelacha thuasluaite.
Gan amhras, dá mbeadh sparán gan bun ag an Aire, d’fhéadfadh sé a fhógairt go bhfuil stadas Gaeltachta ar thairiscint do phobail taobh amuigh den Ghaeltacht Thraidisiúnta chomh fada agus gur féidir leo na caighdeáin atá leagtha síos – nó a bheidh leagtha síos sa reachtaíocht lá níos faide anonn – a bhaint amach.
Cad é bhúr dtuairim ar seo ar fad?   Nó an bhfuil gá lena thuilleadh eolais?

11 de thuairimí ar “Cruinniú chinniúnach sna Forbacha?”

  1. aonghus

    Mar dhuine a tógadh le Gaeilge i mBÁC, feictear dom go bhfuil difríocht idir an chainteoir dúchais a tógadh i measc pobail láidir Gaeltachta, agus an té a raibh an Ghaeilge mar teanga teaghlaigh (nó leath theaghlaigh, go minic) agus líonra ach a mhair i dtimpeallacht ina raibh an Bhéarla in uachtar.

    Tuigim go ndeirtear san Afraic go bhfuil sráidbhaile de dhíth cun leanbh a thógáil i gceart. Feictear dom gurbh amhlaidh atá le cainteoir dúchais.

    Ní leithcheal atá ann idirdhealú a dhéanamh nuair atá difríochtaí sna cuinsí. Tá modh oibre amháin de dhíth chun tacú le cainteoirí “nua” dúchais sa Ghalltacht [iadsan nach bhfuil an teanga beo sa teaghlach ach le roinnt beag glúinte] agus modh eile le haghaidh pobail Gaeltachta.

    Bíonn saothar bhreise ar mo leithéidí an réimse Gaeilge a shealbhú agus a bheadh ag duine a mhaireann agus a tógadh i gceantar bríomhar Gaeltachta.

    Tá na ceantair sin á gcreimeadh áfach – ní mór iad a láidriú, nó beidh muid ar fad inár gcadhan aonair i mbóchna Bhéarla, agus gan teacht againn ar shaothar comhaimseartha mar a chuireann Joe Steve Ó Neachtain nó Darach Ó Scólaí ar fáil, agus iad fréamhaithe i bpobal Gaeltachta.

    Freagra ↓
  3. Seán Mícháel O`Donnchadha

    Ceapaim go bhfuil gá leis an Gaeilge a leathnú amach taobh amuigh den Ghaeltacht go mor mor i mBáile Átha Cliath.Daoine a chuaigh go gaelscoilennna ar mhaith leo a gcuid paistí a thogaint le Ghaeilge a dheanfaidh an gnó anseo.Ar an láimh éile beidh gá igcónaí le muintir na Gaeltachta nó daoine a thogadh le Gaeilge i dteaghlaigh ina raibh an Gaeilge mar phríomh teanga.Nil a fhios agam faoi cúrsaí maoinithe anseo, is dócha gur ceist éile é seo.

    Freagra ↓
  4. conal

    díol spéise ab ea an t-alt seo – http://www.irishtimes.com/newspaper/weekend/2010/0116/1224262447899.html a d’fhoilsíodh san irish times le déanaí. is fíor don údar nuair a deireann sé gur gheall le pidgin an ghaeilge a bhíonn ar siúl ag gaeilgeoirí na galltachta (mise ina measc). tagann sé sin le straitéis nua an Aire, más é an tionchar a bheidh aige ná saibhreas, éagsúlacht agus áilleacht an teanga a chaomhnú sna gaeltachta.

    Freagra ↓
  5. GGN

    Mar eolas, nior tógadh leis an Ghaeilge an t-Aire ach thóg sé féin agus a bhean a dteaghlach le Gaeilge.

    Freagra ↓
      1. Gael gan Naire

        Chuir mè ceist air seachtain o shin.

        Dùirt sè narbh ì an Ghaeilge ‘gnàth-theanga an tì’.

  6. Seán Mór

    Ní chuirfinn féin, dálta Aonghais, i gcoinne idirdhealú a dhéanamh idir an cainteoir Gaeilge a tógadh i measc pobail Ghaeltachta ina bhfuil an teanga á labhairt leis na mílte nó céadta bliain, ó ghlúin go glúin, agus an cainteoir Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht a tógadh trí Ghaeilge. Tá difear ann.

    San am céanna, ní ghlacaim leis an ‘dréimire teanga’ seo, ina meastar cainteoirí dúchais Gaeltachta a bheith i gcónaí ‘níos saibhre’ ná cainteoirí Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht. Tá cainteoirí iontacha sa Ghaeltacht, agus droch-chainteoirí chomh maith. Tá droch-fhoghlaimeoirí taobh amuigh den Ghaeltacht, ach roinnt cainteoirí den chéad scoth chomh maith.

    Go ginearálta, creidimse gur chóir do chainteoirí taobh amuigh den Ghaeltacht dúchas agus nádúrthacht na gcainteoirí Gaeltachta a shealbhú an oiread agus is féidir, agus gur chóir do roinnt cainteoirí sa Ghaeltacht a bheith níos toilteanaí glacadh le focail úra agus níos toilteanaí sean-nathanna a chur sa chaint arís (feictear domsa go bhfuil na cainteoirí Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht níos toilteanaí é seo a dhéanamh).

    Ar scáth a chéile a mhairfidh an teanga!

    Ba chóir téarma a chumadh a thabharfadh aitheantas ceart don duine a tógadh le Gaeilge taobh amuigh den Ghaeltacht, mar ní haon ‘foghlaimeoir’ an duine seo, ach a dhéanann idirdhealú idir é/í agus an duine a tógadh le Gaeilge i bpobal labhartha Gaeilge.

    Freagra ↓
  7. aonghus

    @GGN. Cosúil go raibh eolas mí chruinn agam mar sin!

    Tugtar “neo natives” ar mo leithéidí sa Bhéarla.

    Is maith liom féin an leagan “cainteoir dóchais” , ach feileann sin don foghlaimeoir líofa freisin.

    Freagra ↓
  8. aonghus

    Dála an scéil, ós ag caint ar ghnáth theanga an tí – Gearmáinís agus Gaeilge gnáth theangacha tí s’againne.

    Ach tá an dá theanga ón gcliabhán ag mo ghasúir. Cén bosca ina gcuirfear iad?

    Freagra ↓

Freagra

Líon amach do chuid faisnéise thíos nó cliceáil ar dheilbhín le logáil isteach:

Gravatar
Lógó WordPress.com

Is le do chuntas WordPress.com atá tú ag freagairt. ( Logáil Amach /  Athrú )

Peictiúr Twitter

Is le do chuntas Twitter atá tú ag freagairt. ( Logáil Amach /  Athrú )

Pictiúr Facebook

Is le do chuntas Facebook atá tú ag freagairt. ( Logáil Amach /  Athrú )

Cealú

Ceangal le %s